معماری اسلامی

معماری اسلامی از موفق‌ترین شیوه‌های معماری، بزرگترین جلوه‌ی ظهور یک حقیقت هنری در کالبد مادی است.
در تاریخ اسلام معماری اولین هنری بود که توانست خود را با مفاهیم اسلامی سازگار نماید.
لذا با استقبال زیادی از جانب مسلمانان مواجه گشت.
آنچه در ابتدا تنها در معماری و طراحی داخلی بنای مساجد متجلی بود، به سرعت راه خود را به کاخ‌ها، کوخ‌ها، ساختمان‌های شهری و …. گشود.

نقطه تمایز برجسته معماری اسلامی، قابلیت آن در جمع اضداد بود: وحدت و تنوع!

اگرچه شیوه‌های معماری اسلامی در کشورها متفاوت و به نوعی “بومی” شده بود، اما ردپای یکسانی از آن در تمام ابنیه و ساختمان ها بر جای بود.
این امر و ماهیت اسلامی معماری را برملا می‌ساخت
همین موجب انسجام نمودهای رنگارنگ معماری می‌گردید.
امروزه این حقیقت که هویت معماری اسلامی با وجود تنوعات زبانی و تمدنی، در تمام جهان یکسان است، مورد قبول تمام اهل فن می‌باشد.
به این موضوع در بسیاری مقالات از جمله مقالات طراحی داخلی اشاره شده است.

اگرچه قبل از نفوذ اسلام، ملل بسیاری دارای معماری مختص به خود بودند، اما معماری اسلامی به تمام آن‌ها رنگ و بوی دیگری بخشید.
به عنوان مثال طرح های گل‌دار که بسیار پیش از پیدایش اسلام توسط یونانی‌ها و رومی‌ها استفاده می شدند، به دست مسلمانان به سطوح جدیدی ارتقا پیدا کردند.
به این وسیله در سایه آن سبک معماری متفاوتی شکل گرفت.
قوس‌ها و گنبدهای دوران بیزانس نیز به همین نحو تغییر یافتند.
تا جایی که “قوس های نوک تیز” به یکی از شاخص‌های معماری اسلامی تبدیل شد.
سپس به عنوان نمادی واحد در محراب مساجد مورد استفاده قرار گرفت.
اکنون نیز قوس‌های نوک تیز و گنبدهای رنگارنگ در بناهای بزرگ اسلامی سراسر جهان مشاهده می شوند. از جمله:

• تاج محل
• مسجد سلطان احمد
• اسلیمی‌های فیروزه‌ای مسجد شاه مشهور

تاثیر معماری اسلامی بر معماری اروپا

مسلمانان چیزی حدود هشتصد سال در اندلس (اسپانیای امروزی) حضور داشتند.
پس اندلس تبدیل به پلی ارتباطی میان فرهنگ شرق و غرب گشت و موجبات اثرگذاری فراوان معماری اسلامی بر معماری اروپا و حتی آمریکا را فراهم آورد.
در حقیقت نقش اساسی در ارائه تمدن و هویت اسلامی به جهان غرب بر عهده‌ی معماران مسلمان بوده است.
تاثیرات معماری اسلامی در رشته‌های مختلف هنری از قبیل شهرسازی، معماری مساجد، کاخ‌ها، پارک‌ها، پل‌ها، ضرب سکه، خوش‌نویسی، زردوزی بر روی پارچه، نساجی و کاغذسازی نمایان شدند و از آنجایی که در بطن خود دارای روح بسیار زیباشناسانه و قدرتمندی بودند، عیناً مورد تقلید اروپاییان قرار گرفتند.